Μηνιγγίτιδα αποκαλείται η φλεγμονή των προστατευτικών μεμβρανών που περιβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα και συνολικά είναι γνωστές ως μήνιγγες. Η μηνιγγίτιδα προκαλείται από διάφορες αιτίες, περιλαμβανομένων λοιμωδών παραγόντων όπως είναι τα βακτήρια και οι ιοί. Στα παιδιά, τα συχνότερα βακτηριακά αίτια μηνιγγίτιδας είναι ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος και ο αιμόφιλος της ινφλουένζας τύπου Β.

Η επιδημιολογία στα παιδιά στη χώρα μας έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια μετά την πολύ επιτυχή παρέμβαση του εμβολιασμού, οπότε μειώθηκε η επίπτωση της πυώδους μηνιγγίτιδας από πνευμονιόκοκκο και αιμόφιλο. Παρέμεινε κυρίαρχος κίνδυνος  ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο οποίος όμως  δεν είναι ένας, αλλά έχει πολλούς ορότυπους και ο εμβολιασμός για μία οροομάδα δεν εξασφαλίζει άμυνα έναντι κάποιας άλλης. Η βιοτεχνολογία κατάφερε αρχικά να παρασκευάσει δύο εμβόλια: εμβόλιο έναντι της οροομάδας C το οποίο χορηγείται σε βρέφη και εμβόλιο που προστατεύει από τις οροομάδες A ,C, W135 και Y το οποίο χορηγείται σε έφηβους και ομάδες αυξημένου κινδύνου. Στην Ελλάδα μετά από  τον εμβολιασμό, κυρίως για τον ορότυπο C, παρέμεινε ως απειλή ο μηνιγγιτιδόκοκκος Β, για τον οποίο η παρασκευή ειδικού εμβολίου ήταν ιδιαίτερα δύσκολη.  Τα τελευταία χρόνια παρασκευάστηκε εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β  που εγκρίθηκε για εισαγωγή και κυκλοφόρησε στη χώρα μας. Το εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και φαίνεται, σύμφωνα με τις αρχικές μελέτες, ότι προκαλεί ανοσία και για το σύντομο διάστημα κυκλοφορίας του είναι ασφαλές. Ανάλογα με την ηλικία του υποψήφιου  παιδιού για εμβολιασμό, απαιτούνται από δύο δόσεις, στα μεγαλύτερα παιδιά, έως τέσσερις δόσεις στα μικρά βρέφη. Πρόσφατα εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, αλλά η δωρεάν παροχή του εμβολίου δεν αφορά όλα τα παιδιά, αλλά μόνο συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες με αυξημένο κίνδυνο για μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο, όπως τα παιδιά που πάσχουν από ανοσοανεπάρκεια. Επίσης, αποφασίστηκε σε περίπτωση που υπάρξει στη χώρα μας τεκμηριωμένη επιδημική έξαρση  μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδος Β να πραγματοποιηθεί άμεσα δωρεάν εμβολιασμός, ώστε να τεθεί η επιδημία υπό έλεγχο και να τερματιστεί.

Στην Ελλάδα σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων) παρατηρείται από το 1998 έως το 2011 πτωτική τάση της νόσου από μηνιγγιτιδόκοκκο στο σύνολό της. Πιο συγκεκριμένα, η επίπτωση στο διάστημα αυτό μειώθηκε από 2.5 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού ετησίως , σε 0.7 περιπτώσεις αντίστοιχα. Η πτώση αυτή οφείλεται στον εμβολιασμό των παιδιών για μηνιγγιτιδόκοκκο C. Από τις υπάρχουσες περιπτώσεις ποσοστό περίπου 60% οφείλεται στον μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β. Η πλέον ευαίσθητη ηλικία είναι αυτή των 0-4 ετών, όπου η επίπτωση μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας είναι 9 περιπτώσεις/100.000 παιδιά  της παραπάνω ηλικίας. Η αντίστοιχη επίπτωση στην ηλικία 5-14 ετών είναι 3.5 περιπτώσεις/100.000. Η θνητότητα που καταγράφηκε μεταξύ των προσβληθέντων  ήταν 6%. Για να γίνει καλύτερα αντιληπτός ο κίνδυνος, η μέση θνητότητα είναι 0.08 περιπτώσεις/100.000 γενικού πληθυσμού, κάτι λιγότερο δηλαδή από μία περίπτωση ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού. Επομένως είναι σαφές, ότι στη χώρα μας η επίπτωση της νόσου είναι σταθερά χαμηλή.

Η μηνιγγίτιδα από μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β είναι μεν σπανιότατη, αλλά πρόκειται για δυνητικά εξαιρετικά σοβαρή και συχνά θανατηφόρο νόσο. Από τα παιδιά που νοσούν, οι πιθανότητες θανάτου είναι περίπου 10%, ενώ οι πιθανότητες μόνιμων βλαβών είναι περίπου 20%. Το εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Β παρέχει προστασία, αλλά είναι δύσκολο να εισαχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού ώστε να εμβολιαστούν δωρεάν όλα τα παιδιά, καθώς όπως αναφέρθηκε η νόσος είναι ιδιαίτερα σπάνια και η χώρα μας μαστίζεται από την οικονομική κρίση. Προς το παρόν εμβολιάζονται δωρεάν μόνο τα παιδιά με αυξημένο κίνδυνο για μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο. Οι γονείς μετά από σωστή ενημέρωση οφείλουν να αποφασίσουν αν θα προβούν στον εμβολιασμό των παιδιών τους, καθώς η διάθεση των χρημάτων πρέπει να γίνει από την τσέπη τους. Αν κάποιος γονιός επιλέξει προς το παρόν να μην προβεί σε εμβολιασμό του παιδιού του, καθώς προτιμά να αγοράσει για παράδειγμα ένα ασφαλέστερο κάθισμα αυτοκινήτου, δεν πρέπει να νιώθει τύψεις διότι πρόκειται για σπάνια νόσο. Αν υπάρχει οικονομική δυνατότητα και ο γονιός αισθάνεται ότι θέλει να είναι ήσυχος για το σπανιότατο ενδεχόμενο της  μηνιγγίτιδας από μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β, τότε μπορεί να προχωρήσει στον εμβολιασμό του παιδιού του.

Είναι λυπηρό το γεγονός ότι τελικά η απόφαση βαραίνει τους γονείς και όχι την πολιτεία, γιατί δημιουργείται αναταραχή, κυρίως λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης.  Η κατάσταση αυτή δίνει τροφή στο επικίνδυνο αντιεμβολιαστικό κίνημα. Τα εμβόλια αποτελούν σημαντικότατο επίτευγμα της ιατρικής επιστήμης και η εφαρμογή τους έχει συμβάλει στη βελτίωση της δημόσιας υγείας και στην πρόληψη νοσημάτων που οδηγούν σε θάνατο ή σοβαρές επιπλοκές. Ευθύνη της πολιτείας και των παιδιάτρων η σωστή ενημέρωση των γονιών γύρω από τη μηνιγγίτιδα και την πρόληψή της, προκειμένου να αποφεύγεται ο πανικός.